Tasarım, Analiz ve Ölçme Laboratuvarı
Tasarım, Analiz ve Ölçme Laboratuvarı
Birimimizde yer alan tasarım, imalat yazılımları (SolidWorks, Catia, Solidcam, ANSYS) ile üniversitelere, resmi ve özel kuruluşlara hizmetler verilmektedir. Ayrıca merkez bünyesinde açılan dönemlik kurslarla da bu programların eğitimleri verilmektedir. Bütün bunların yanı sıra birimimizde yer alan ekipmanlar vasıtasıyla araştırma ve geliştirme çalışmaları da yapılabilmektedir. Aşağıda teknik özellikleri ile birlikte verilen ekipmanlar ile:
- Frezeleme ve tornalama esnasında kesme kuvvetleri ölçümü
- Tezgâh/İş mili-takım tutucu-takım sistemi dinamiği ölçümü
- İş parçası dinamiği ölçümü
- Takım aşınması testleri
- İş parçası boyut hatası ölçümü
- Yüzey pürüzlülüğü ölçümü
- Tersine mühendislik uygulamaları gerçekleştirilebilmektedir.
3 eksen dinamometre (Kistler Tip 9257B)
Talaşlı imalat operasyonlarında kesme işleminin doğası gereği kesme kuvvetleri ortaya çıkmaktadır. Bu kuvvetler tezgâh gücü, takım tasarımı, iş parçası kalitesi, bağlama kalıbı tasarım vb. gibi açılardan büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla talaş kaldırma işlemleri sırasında kesme kuvvetlerinin ölçülerek kesme parametreleri, kesici takım geometrisi, iş parçası malzemesi, soğutma sistemi vb. gibi faktörlere bağlı olarak değişimin değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca çeşitli modelleme yöntemleri (analitik, nümerik, mekanistik) ile tahmin edilen kesme kuvvetlerinin doğrulama çalışmalarında da kesme kuvvetlerinin ölçülmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla dinamometreler yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Birimimizde aşağıda teknik özellikleri verilen dinamometre ile frezeleme ve tornalama operasyonlarında kesme kuvvetleri ölçülebilmektedir. Veri toplama yazılımı olarak da CutPro® kullanılmaktadır.
Teknik özellikleri
Ölçüm aralığı (Fx Fy Fz): -5…..5 kN
Çalışma sıcaklık aralığı:0-70 oC
Ağırlık:7.3 kg
Kistler 9722A2000 Çekiç
Bir sistemin ya da yapının dinamiğini veya frekans tepki fonksiyonunu ölçebilmek için sisteme belirli frekans genişliğinde bir kuvvet uygulanması ve uygulanan kuvvetin aynı anda ölçülmesi gerekmektedir. Bu kuvvet çeşitli yöntemler ile uygulanabilmektedir. Çekiç ile kuvvetin uygulanarak sistemin uyarılması yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir.
Teknik özellikleri
Kuvvet aralığı: 0-2000 N
Aşırı yüklenme kapasitesi: % 500
Rezenons frekansı: 27 kHz
Çekiç ağırlığı (Baş kısmı): 100 gr
Çalışma sıcaklık aralığı: -20…70 oC
İvme ölçer (Kistler K-Shear Tip 8702B500)
Uygulanan kuvvet tarafından uyarılan sistemin tepkisi ise ivme ölçer vasıtasıyla ölçülebilmektedir. İvme ölçer ile ölçülen sistemin tepkisinin çekiç tarafından uygulanan-ölçülen kuvvete frekans ortamında oranlanması ile sisteme ait frekans tepki fonksiyonu elde edilebilmektedir. Genel olarak birimimizde Tezgah/İş mili-takım tutucu-takım sistemi ve iş parçası frekans tepki fonksiyonu ölçümleri yapılmaktadır. Bu ölçümlerde CutPro® yazılımının MALTF modülü kullanılmaktadır. Bütün bunların yanı sıra ivme ölçer kesme işlemi sırasında durum izleme amaçlıda kullanım imkanına sahiptir.
Teknik özellikler
İvme ölçme aralığı: ± 500 g
Duyarlılık: 10.13 mV/g
Çalışma sıcaklık aralığı: -54…120 oC
İvme ölçer (Kistler K-Shear Tip 8702B100)
Teknik özellikler
İvme ölçme aralığı: ± 100 g
Duyarlılık: 50.13 mV/g
Çalışma sıcaklık aralığı: -54…120 oC
CCD Lazer deplasman sensörü (Keyence LK-G87)
Lazer deplasman sensörü:
Kalınlık tutarsızlığı ölçümlerinde
Levha kalınlık ölçümlerinde ve kalınlıktaki çarpıklığın tespit edilmesinde
Titreşim ölçümlerinde
Disk, kesici takım, vb. gibi dönen parçalardaki balansın ölçülmesi
Kaynak sürecince yükseklik kontrolü
Frekans tepki fonksiyonu ölçümlerinde
vb. gibi bir çok süreçte yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Teknik özellikler
Ölçüm aralığı: ± 15 mm
Tekrar edilebilirlik: 0.2 µm
Üç Boyutlu Tarama Cihazı (Renishaw Cyclone 2)
Üç boyutlu tarama cihazları ile imalatı yapılmış bir parçanın 3 boyutlu geometrisini hassas bir şekilde bilgisayar ortamında elde etmek mümkündür. Elde edilen geometri çeşitli veri işleme süreçlerinden geçirilerek parçanın katı modeli oluşturulmaktadır. Genel olarak üç boyutlu tarama cihazları kalite kontrol çalışmalarında ve tersine mühendislik uygulamalarında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Tezgah özellikleri
Çalışma alanı: 600 mm x 500 mm x 400 mm
Hassasiyet: 50 µm
Tarama hızı: Maksimum 3 m/dak
Hızlı hareket: 6 m/dak
Tarama oranı: 140 nokta/s
Prob tipi: Renishaw 3 eksen SP620 analog tarama probu
Maksimum iş parçası ağırlığı: 200 kg
Yazılım: Renishaw Tracecut
Yüzey pürüzlülüğü ölçüm cihazı (HOMMEL Tester T 500)
İmalat endüstrisinde iş parçası yüzey kalitesi büyük önem taşımaktadır. İmalat süreçlerinden sonra yüzey kalitesinin kontrolü yüzey pürüzlülüğü ölçüm cihazları ile yapılabilmektedir.
Teknik özellikleri:
Yüzey pürüzlülüğü parametreleri: Ra, Rz, Rmax
Hafıza: Maksimum 125 ölçüm
Ölçüm uzunluğu (ISO 4287’ye göre): Lt = 1.5 mm, 4.8 mm, 15 mm
Ölçüm hızı: vt = 0.15 mm/s, 0.5 mm/s, 1 mm/s
Hassasiyet sınıfı: Sınıf 1, DIN 4772’ye göre
En küçük pürüzlülük görüntüleme değeri: 0.01 µm
Değişken Hızlı Çift diskli Zımparalama/ Parlatma Cihazı ve Hidrolik numune yerleştirme presi
Numune hazırlama çalışmalarında numunelerin yerleştirilmesi ve yüzeylerinin parlatılmasında kullanılmaktadır.
Teknik özellikler
Dönme hızı aralığı: 0-800 dev/dak
Disk tipi: Alüminyum
Isıl işlem Fırını (Protherm PLF 110/45)
Isıl işlem temel olarak malzemelerin belirli sıcaklık aralıklarında kontrollü olarak ısıtılması ve soğutulmasıdır. Bu sayede malzemelerde farklı içyapı ve özellikler elde etmek mümkün olmaktadır. Genel olarak malzemelere tavlama ve sertleştirme ısıl işlemleri uygulanarak malzemeye istenilen özellikler kazandırılmaktadır.
Teknik özellikleri
İç ölçüleri: 30 cm x 30 cm x 50 cm
Hacim: 45 Lt
Maksimum sıcaklık: 1100 oC
Maksimum sıcaklığa çıkış süresi: 60 dak
Maksimum güç: 6 kW
Sıcaklık sapması: ± 2 oC
Isıtmalı takım bağlama ünitesi (Seco Easyshrink 15 ZFM08IN)
Frezeleme takımları pens, bilyalı pens, veldon, ısıtmalı vb. gibi farklı sıkma prensibine sahip tutuculara bağlanabilmektedir. Sıcak geçme prensibine dayanan ısıtmalı takım tutucular sayesinde en az salgısı ile kesici takımları bağlamak mümkündür.
Teknik özellikleri
Takım bağlama çap aralığı: 3-32 mm (Karbür takımlar için), 6-32 (HSS takımlar için)
Yaklaşık takım bağlama süresi: 10 saniye
Olympus SZ61 Stereo Mikroskop
2MP 0.5x kameraya sahip mikroskop ile çeşitli frezeleme ve tornalama operasyonları sonucunda ortaya çıkan takım aşınmaları incelenebilmektedir.
Teknik özellikler
Büyütme: 0.67x….4.5x
Büyütme oranı: 6.7:1
Çalışma uzunluğu: 110 mm
Video kamera uyumluluğu: 2MP 0.5x kameraya sahip
Termal kamera (FLIR Systems ThermaCAM™ P25)
Günümüzde termal kameralar savunma, elektrik-elektronik ve birçok mühendislik uygulamalarında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra imalat süreçlerinin izlenmesinde de (talaşlı imalat operasyonlarında kesme sıcaklığının ölçülmesi, eklemeli imalat sürecinde katmanların sıcaklığının tespit edilmesi vb. gibi) termal kameraların kullanımı gerçekleştirilmektedir. Termal kameraların sağladığı sıcaklık ve ısı haritaları vasıtasıyla arıza tespiti ve önlenmesi, parametre optimizasyonu (özellikle de imalat süreçlerinde) ve süreç verimliliğinin artırılması gibi çalışmalar yapılabilmektedir.
Teknik özellikleri
Sıcaklık ölçüm aralığı: -40…..+500 oC
Hassasiyet: ± 2 oC
Görüntü frekansı: 50/60 Hz
Termal duyarlılık: 0.08 oC (30 oC’de)